Wiele osób nawet nie zastanawia się nad tym, jak ważny i potrzebny jest zawód tłumacza medycznego. Przekonujemy się o tym dopiero wtedy, gdy pilnie potrzebujemy przetłumaczonych wyników badań lub zaleceń lekarza. Tłumacz medyczny ma możliwość przekazywania wiedzy medycznej globalnie, co wiąże się także z dużą odpowiedzialnością. Jakie wyzwania stawiają przed tłumaczem tłumaczenia medyczne?
W wielu tłumaczeniach można wykazać się kreatywnością, wysoką kulturą języka czy lekkim piórem, jednak nie dotyczy to tłumaczeń medycznych. Ten rodzaj przekładu powinien charakteryzować się dokładnością, precyzją, a przede wszystkim trafnością. W pewnym sensie na tłumaczu medycznym spoczywa odpowiedzialność za pracę lekarzy, a także farmaceutów, albowiem nieumiejętnie przetłumaczone zalecenia lekarza czy karta pacjenta może mieć ogromny wpływ na zdrowie, a nawet życie pacjenta. Tłumaczenia medyczne stawiają przed tłumaczem wiele wyzwań: przekłady muszą być wysoce specjalistyczne, skierowane do różnorodnych grup docelowych – wszystko to wiąże się z dużą presją.
Proces tłumaczenia tekstu
Niezależnie od rodzaju tekstu, który musi zostać przetłumaczony, cały proces należy zacząć od analizy materiału źródłowego. Jest to niezwykle istotne, ponieważ bez dogłębnej interpretacji tekstu tłumacz nie będzie mógł przygotować rzetelnego tłumaczenia. W pierwszej kolejności tłumacz powinien zinterpretować znaczenia każdego wyrażenia w oryginale. Potrzebna jest oczywiście znajomość odpowiedniego słownictwa w języku przekładu, dlatego takich tłumaczeń podejmują się jedynie specjaliści w dziedzinie medycyny, biologii, chemii czy farmaceutyki. Tłumaczem medycznym nie może zostać każda osoba, która zna perfekcyjnie język obcy. W tym zawodzie pracują lekarze znający biegle język lub lingwiści, którzy mają wieloletnie doświadczenie w tłumaczeniach tekstów medycznych, mogący pochwalić się odpowiednim zakresem wiedzy.
Tłumacz musi także zrozumieć kontekst tłumaczonego tekstu oraz określić grupę docelową, do której materiał jest skierowany. To zrozumiałe, że w innym stylu będzie utrzymana publikacja naukowa i w odmiennym historia choroby pacjenta.
Kultura w tłumaczeniach medycznych
Każdy przekład musi być dopasowany kulturowo do grupy docelowej. Tłumacz musi wziąć pod uwagę obowiązujące w danym kraju normy, sytuację społeczno-ekonomiczną, a także religijną. Mimo tego, że tłumaczenia medyczne nie są aż tak nacechowane kulturowo, tłumacz musi ostrożnie dobierać pojęcia. Przykładem może być angielskie słowo surgery. W Stanach Zjednoczonych oznacza operację, natomiast w Wielkiej Brytanii są to godziny przyjmowania pacjentów przez doktora.
Dla tłumacza wyzwaniem są także eponimy, które pochodzą od nazwisk lekarzy lub pacjentów, a także od imion postaci mitologicznych i fikcyjnych. Przykładem eponimu może być ścięgno Achillesa czy chociażby choroba Alzheimera. Tłumacz powinien prawidłowo zinterpretować nazwę oraz znaleźć odpowiednik w docelowym języku. Niezbędna w tym przypadku jest widza z historii medycyny. W zawodzie tłumacza ważna jest także znajomość skrótów, które różnią się między sobą w zależności od języka. Przykładem jest skrót AIDS, który stosujemy w Polsce, natomiast w Hiszpanii choroba ta określana jest jako SIDA.
Tłumaczenia medyczne wiążą się z ogromną presją dla tłumacza. Na podstawie przekładów wykonuje się różnego rodzaje zabiegi medyczne, na ich podstawie uczeni są studenci, a także rozpatrywane są sprawy sądowe dotyczące błędów lekarskich. To duża odpowiedzialność ciążąca na tłumaczu. Osoba zajmująca się tego rodzaju tłumaczeniami powinna być odporna na stres, mieć umiejętności analityczne oraz być niezwykle precyzyjna.